Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Previous   Volume 4, Page 265  Next    

Go to Volume:      Page:    




[001] quandoque quamvis hoc sit contra privilegium coronæ et dignitatis suæ.
[002] Item iurisdictionem suam non mutat fidei interpositio, sacramentum
[003] præstitum nec spontanea renuntiatio partium, quamvis sibi ipsis in hac
[004] parte præiudicent per consensum. Et illud idem dicendum erit de debitis
[005] et catallis quæ non sunt de testamento vel matrimonio vel eorum sequelis.36

Item locum habet prohibitio ratione personarum et rei.


[007] ITEM locum habet prohibitio ratione personæ37 et38 rei, ut si clericus laicum
[008] vel laicus clericum in foro ecclesiastico in causam traxerit39 de aliquo prædictorum.
[009] Item ratione rei tantum, ut si de aliquo prædictorum clericus in
[010] foro ecclesiastico clericum traxerit40 in placitum, quia si iudex ecclesiasticus
[011] inter tales iudicaverit,41 iudicium suum executioni mandare non poterit.
[012] Quia non est vicecomes vel42 alius minister qui in executione facienda ei
[013] obtemperet, et si ipse exequi voluerit, locum habebit contra ipsum assisa
[014] novæ disseisinæ et contra eum qui prosequitur.43 De laico feodo dico ad
[015] differentiam liberæ elemosinæ, quæ magis proprie dicitur libera cum sit
[016] quasi deo dedicata, sicut terra data ecclesiæ nomine dotis tempore dedicationis,
[017] quæ magis privilegiata est et cuius cognitio ad forum spectat ecclesiasticum,
[018] quam sit libera elemosina et pura data ecclesiis et viris religiosis,
[019] et de qua iurisdictio et cognitio pertinent ad forum seculare.44 Item locum
[020] habet prohibitio ratione rei, sicut de laico feodo quod alicui descendit ex
[021] causa successionis, ut si iudex ecclesiasticus cognoscere vellet de successione,
[022] ad querelam clerici vel laici locum habebit45 prohibitio ratione rei.

Item ratione contractus.


[024] ITEM et46 eodem modo ratione contractus, ut si clericus contrahat47 cum
[025] laico in causa alicuius emptionis et venditionis de aliqua re seculari, de
[026] qua cognitio pertineat ad forum seculare.48

Item ratione delicti.


[028] ITEM et49 eodem modo locum habet prohibitio ratione delicti, ut si clericus
[029] delinquat contra clericum vel laicum, vel laicus contra laicum, in re temporali,
[030] ratione delicti in re temporali facti50 pertinet cognitio ad forum
[031] seculare,51 tam in actione iniuriarum quam criminis, dum tamen civiliter
[032] agatur, et in quibus casibus omnibus iudex secularis habet cognitionem,
[033] f.407] iurisdictionem52 et cœrtionem, et iudex ecclesiasticus non nisi per
[034] dissimulationem. Si autem criminaliter agatur et super crimine, iudex



Notes

36. sequela, V, MG, CM; sequel., MSS. var.

37. personarum, V, CM.

38. vel, V, MA.

39. traxit, OC, MG, CE, CM; trahit, MA.

40. traxit, OC, CE; trahit, MA; traherit, OA; om., MG.

41. iudicavit, OC, CE; induxerit, MG.

42. nec, OB, MA, MB, MG.

43. sequitur, V, OB, MA.

44. secularem, OA, OC, MG, CE, Y.

45. habet, V, OB, MA.

46. Om., OC, MG, CE.

47. trahat, OC, CE, MA.

48. secularem, OA, OC, CE, MB, Y.

49. Om., OC, MG, CE.

50. vel facti, OB, MA, MB, Y.

51. secularem, OA, OC, CE, MB, Y.

52. Om., OB, MA, MB, CM, Y.


Contact: specialc@law.harvard.edu
Page last reviewed April 2003.
© 2003 The President and Fellows of Harvard College