Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Previous   Volume 3, Page 87  Next    

Go to Volume:      Page:    




[001] cum nihil iuris clamare poterit in corpore quod est principale? Et
[002] sic non habet locum exceptio a domino proposita contra eum qui fuerit
[003] extra potestatem, quia si exceptio domini prima facie iusta videatur,
[004] tamen eliditur per replicationem quod sit extra potestatem quasi sui iuris,
[005] quæ si necesse fuerit multipliciter probatur, et quod eici non poterit antequam
[006] corpus disrationetur, quia per eos tantum adquirimus quos sub
[007] potestate nostra habemus, sicut per servus et per liberos etcetera. Et
[008] quod per tales adquiritur dominorum erit, quod autem per illos qui extra
[009] potestatem sunt non nisi tunc demum cum in nostram devenerint potestatem.
[010] Si autem extraneus fuerit qui eiecerit servum alienum extra potestatem
[011] constitutum, multo fortius non habebit locum in persona sua exceptio
[012] qui ius non habet, cum locum non habeat in persona domini qui ius habet17
[013] in persona servi. Et ideo quamvis alias locum haberet in persona domini ut
[014] prædictum est si servus fuerit sub potestate, tamen non competit cuilibet
[015] de populo ut illam opponat nisi ius habeat opponendi, vel si competat et
[016] illam opponat, elidi poterit per replicationem, vel quia non pertinet ad
[017] opponentem ut illam opponat quia ius non habet, vel si ius haberet, elidi
[018] posset per replicationem ab eo qui ius haberet replicandi. Quia sicut non
[019] habet quis ius excipiendi cum sua omnino non intersit cum extraneus
[020] sit,18 ita non pertinebit ad querentem replicatio, quia replicatio pertinet ad
[021] alium et non ad ipsum et sic in persona eius cuius re vera servus non
[022] interfuerit locum habebit, et tenebit exceptio versus querentem, quia
[023] querens replicationem non habet nec pertinet ad ipsum replicare donec ad
[024] ipsum perventum fuerit qui ius habet replicandi: verbi gratia, servus
[025] alicuius sub potestate domini sui constitutus facit perquisitum de libero
[026] tenemento, forte ab alio quam a domino suo. <Competit tamen extraneo
[027] de tenemento quod tenetur in villenagio, quia ad dominum19 pertinet actio
[028] si servus eiciatur et non ad servum, quia servus non habet actionem.>
[029] f.192] Item tenet villenagium de domino suo, eiectus est a villenagio ab
[030] extranea persona cuius non interest, villanus queritur per assisam, extraneus
[031] opponit exceptionem villenagii, villanus replicat quod non pertinet
[032] ad extraneum excipere quia sua non interest, extraneus econtra quod si ad
[033] eum non pertinet villenagii exceptio, ad villanum non pertinet replicatio
[034] sed ad dominum suum, et sic compensata hinc inde replicatione cum exceptione
[035] remanebit extraneus in seisina donec ille, scilicet verus dominus
[036] qui actionem habet et non servus, agat petendo restitutionem per assisam.
[037] Et sic si extraneus excipiat, non eliditur exceptio sua per1 replicationem
[038] quod nihil ad ipsum, cum2 quamvis exceptio ad ipsum non pertineat3 de
[039] iure, tamen locum habet contra villanum, quia villanus non habet actionem



Notes

17. non habet, OA, CE.

18. Om., OB, MA, MB, CM.

19. ipsum, OB, MA, MB, CM.

1. propter, OB, MA, MB, CM.

2. quia, MG, V; tamen, MB.

3. pertinet, LA, MC.


Contact: specialc@law.harvard.edu
Page last reviewed April 2003.
© 2003 The President and Fellows of Harvard College