Bracton: Thorne Edition: Latin. Volume 3, Page 35

Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Volume 3, Page 35

Next

Go to Volume: Page:

[001] captus fuerit, dum fuerit sub eorum potestate. Cum autem ad libertatem
[002] redierit de eorum manibus aliud erit. Item competit uxori liberæ copulatæ
[003] villano, sed²⁰ non e converso libero copulato villanæ et²¹ villenagio, et dum
[004] ambo fuerint sub potestate dominorum. <Competit eis de rebus uxoris
[005] prius adquisitis cum uxor libera et villanus simul sint in possessione et
[006] seisina extra potestate dominorum. Ut si servus ingrediatur ad liberam
[007] uxorem habentem liberum tenementum vel dotem, si eiciantur recuperabunt
[008] non obstante servitute viri.> Uxori vero liberæ numquam competit
[009] actio de adquirendis nisi post mortem villani, non magis quam in vita
[010] eius, sed providebitur ei per aliud breve sicut liberæ a servo liberatæ.
[011] Libero autem homini numquam competit²² de villenagio uxoris, de libero
[012] autem tenemento suo proprio bene competet non obstante uxoris villenagio.
[013] Item non competit ei qui ex libera uxore et villano coniugatis et sub
[014] potestate dominorum constitutis de hereditate matris liberæ, si forte²³ post
[015] mortem matris fuerit in seisina, videlicet contra dominum suum sub cuius
[016] fuerit potestate. Sed contra alios quoscumque et præter capitalem dominum
[017] hereditatis illius, si alii non sint heredes et si statim eiciatur. Si autem
[018] alii sint heredes, vel si post tempus pacificum eiciatur, recuperabit, et
[019] consulitur heredibus vel domino per aliud breve. Item non competit ei,²⁴
[020] viro religioso scilicet secundum quosdam, qui feoffatus fuerit per aliquem
[021] qui de domino rege tenuerit in capite vel de alio, nisi residuum quod remanserit
[022] in manibus feoffatoris sufficere possit ad plenum servitium,
[023] propter constitutionem libertatis. Item nulli competit assisa qui per dominum
[024] regem vel ballivos suos nomine suo fuerit disseisitus, nisi manifesta
[025] fuerit disseisina, et quo casu erit voluntas domini regis expectanda. Si
[026] autem non fuerit manifesta, quia forte contentio est de finibus agrorum,
[027] adhuc erit expectanda voluntas domini regis ut de²⁵ præcepto suo, et si ei
[028] placuerit, fiat inde perambulatio et sic terminetur negotium. Item non
[029] competit ei qui in villenagio tenuerit et per villanas consuetudines licet
[030] persona libera sit, sive tenementum sit purum villenagium vel privilegiatum
[031] ut dominicum domini regis, quia tales nihil tenent nomine proprio sed
[032] nomine alieno, cum omnes consuetudines et servitia in puro villenagio
[033] omnino sint incerta. Si autem certa sint, sicut in villenagio privilegiato,
[034] vel villenagio puro, si eiciatur tenens, non competit ei remedium per assisam
[035] novæ²⁶ disseisinæ,²⁷ quia tenet in²⁸ villenagium et nomine alieno. Sed
[036] tamen bene possit sustineri in hoc casu quod assisa verteretur in iuratam,
[037] saltem ad inquirendum de conventione vel de privilegio, ut querens saltem
[038] habeat suam conventionem vel privilegium. Item non competit ei assisa, ut
[039] f.169] si quis se intruserit in aliquod tenementum contra conventionem

Notes

20. et, OB, MA, MB, CM.

21. et in, OB; in, MA, MB, MG, CM.

22. competit, OA, CE, MB, MC.

23. Om., OA, CE, Co.

24. Om., OB, MB, CM, MG.

25. Om., OB, MA, MB, CM.

28. ut, OA, CE, MC.

26-27. de nova disseisina, OA, OC, LA, MC.