Harvard Law School Library
Bracton Online -- Latin
Previous   Volume 3, Page 340  Next    

Go to Volume:      Page:    



[001] denegabitur ei actio, in quo casu propter consensum non erit locus convictioni.
 [002] Illud3 erit si status opponatur in modum exceptionis. Et stat
 [003] assisa si querens personam habeat standi in iudicio, et quod petere non
 [004] possit per assisam, oportet quod tenens probet illum esse talem, et quia ex
 [005] toto conceditur intentio querentis, si personam habeat in iudicio standi, quo
 [006] probato vel non probato terminabitur actio. <Sed admitti non deberet
 [007] talis probatio per parentes si contingeret postmodum quod de statu ageretur,
 [008] nisi opposita esset a domino contra servum existentem sub potestate
 [009] sua, et in quo casu uno iudicio terminaretur status et assisa, quod quidem
 [010] non esset si esset extra potestatem et iudicium peteret si ponere se deberet
 [011] in assisam de statu ante restitutionem, ad quod quidem compelli non
 [012] deberet nisi hoc de voluntate sua procederet, cum alia actione opus erit.>
 [013] Probare autem poterit tenens exceptionem suam multis modis per parentes
 [014] si illos statim habuerit ad manum, et si non, ad alium diem. Si autem
 [015] nullos parentes habuerit, tunc per instrumentum emptionis, et cum nullam
 [016] aliam habuerit, tunc in fine per assisam contra quam querens replicare
 [017] poterit multis modis de libertate, et probare se liberum per parentes vel
 [018] per instrumentum manumissionis vel per privilegium, vel quod sit in
 [019] statu libero extra potestate dominorum, in quibus casibus se defendere
 [020] poterit si replicationem probaverit. Si autem nullam habuerit vel cum
 [021] habuerit illam non proposuerit, tunc ad ultimum per assisam in modum
 [022] iuratæ captam iudicabitur, nec per hoc ei præiudicabitur in posterum
 [023] quoad statum sive iurata faciat pro eo sive contra ipsum, nec erit locus
 [024] convictioni quia non capitur in modum assisæ, nec servitus opposita
 [025] tangit assisam magis quam conventio, sed semper manet assisa integra
 [026] licet per exceptionem4 elisa. Si autem capta fuerit assisa in absentia
 [027] tenentis, vel si5 cum præsens fuerit non exceperit sed statim se posuerit
 [028] in assisam, sive iuratores dicant pro uno sive pro alio in articulis brevis
 [029] et falso, vel dicant forte conventionem intervenisse, vel quod querens
 [030] servus sit vel bastardus cum non sit, vel aliud quid tale quod posset6
 [031] esse7 exceptio si proponeretur a tenente, locus erit convictioni quia capta
 [032] est assisa in modum assisæ et non iuratæ, quasi consensu querentis sive
 [033] petentis non interveniente. Si autem cum tenens absens sit nihil dicatur
 [034] contra assisam ex providentia discreti iustitiarii tenentur iuratores reddere
 [035] rationem dicti sui, et si postmodum de convictione agatur, excusare
 [036] poterit iuratores iusta ignorantia et iustus error.

In omnibus assisis præter magnam assisam locus erit convictioni.


 [038] IN assisis autem omnibus præter magnam assisam locus erit convictioni
 [039] generaliter, nisi vertatur in iuratam propter aliquam quæstionem inciden-

Notes

3. illud idem, V, OB, MA, MB, CM, Y.

4. exceptiones, OB, MA, MB, CM, CE, Y.

5. Om., OC, MG, CM, Y.

6. possit, MC, LA, CM.

7. Om., OB, MA, MB.

Contact: specialc@law.harvard.edu
Page last reviewed April 2003.
© 2003 The President and Fellows of Harvard College