Bracton: Thorne Edition: Latin. Volume 3, Page 122

Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Volume 3, Page 122

Next

Go to Volume: Page:

[001] iudicio dici poterit¹⁸ quantum ad disseisitorem si ab alio fuerit eiectus
[002] qui ius non habet, sive incontinenti sive post tempus, propter commodum
[003] possidendi, cum ille qui in possessione fuerit iuste vel iniuste, et nomine
[004] proprio qualitercumque et non alieno, plus iuris habeat in possessione
[005] quam ille qui est extra possessionem et ius non habet. Et unde si cum
[006] talis esset extra possessionem et petere vellet versus¹⁹ iniuste possidentem,
[007] non haberet actionem. Et unde si sine iudicio viribus eiciat iniuste possiden-
[008] f.205b] tem cum per iudicium non possit, merito debet ei per iudicium
[009] restituere quod sibi²⁰ sine iudicio et ideo²¹ iniuste viribus usurpavit, nulla
[010] obstante exceptione proprietatis vel liberi tenementi contra spoliatum.
[011] Item si quis in seisina fuerit per iudicium, tunc refert utrum iudicium
[012] iustum fuerit vel iniustum, quia si iustum iuste possidebit, quia iuste
[013] possidet qui prætore auctore possidet, iuste tamen auctoritatem²² interponente.
[014] Si autem auctoritas iniuste interposita fuerit iniustum erit
[015] iudicium, et ideo revocandum, et non solum facit curia quæ²³ iudicat
[016] iniuriam et disseisinam, verum etiam ballivus curiæ qui tale iudicium
[017] iniustum fuerit executus,²⁴ et non solum ballivus, verum etiam dominus
[018] vel alius qui ex tali iudicio nactus fuerit possessionem, non tamen ad
[019] pœnam sed ad restitutionem, quia liberabitur a pœna qui immunis est a
[020] disseisina. Hæc autem tenenda sunt si de tali iudicio in curia facto constiterit
[021] per examinationem, vel partium confessionem vel alio modo. Si
[022] autem taliter constare non possit vel iuratores assisæ dubitaverint vel
[023] nihil sciverint de iudicio, præsumi tamen debet quod curia bene iudicaverit
[024] donec probatum fuerit in contrarium, quia in meliorem partem
[025] declinare debet interpretatio, et ita quod querens nihil capiat per assisam,
[026] sed sibi perquirat si voluerit versus curiam de iniusto iudicio, et quod
[027] summoneatur curia quod recordari faciat etcetera, et habeat recordum.
[028] Et quod melius est secundum Martinum quod præcipiatur vicecomiti
[029] quod ipse præcipiat domino vel ballivo²⁵ curiæ quod²⁶ recordari²⁷ faciant²⁸
[030] et habeant²⁹ recordum ad certum diem per tale breve.³⁰ Et de hac materia

Notes

18. potest, MC, LA.

19. Om., OB, MA, MB.

20. si, LA; si sibi, MA.

21. Om., OB, MA, MB, LA; omnino, CM.

22. sic, MSS. gen.; auctoritate, LA, CM, V.

23. qui, LA, MC.

24. prosecutus, OB, MA, MB.

25. ballivis, LA, MC.

28. faciat, V, Y; fac. (= faciendum?), LA, MC, CM.

26-27. ad recordum, LA, MC, CM.

29. habeat, LA, MC, Y.

30. sic, MSS. gen.; Rex vic. salutem. Si A. fecerit te securum de clamore suo prosequendo, tunc assumptis tecum quatuor discretis et legalibus militibus de comitatu tuo in propria persona tua accedas ad curiam talis de N. et in præfata curia illa recordari facias loquelam quæ fuit in eadem curia per breve nostrum de recto inter ipsum A. petentem et B. tenentem de tanto terræ cum pertinentiis in N. unde idem A. queritur sibi falsum, factum fuisse iudicium <in eadem curia; vel sic, unde queritur quod favorem talis qui est tenens iniustum differtur iudicium.> Et recordum illud habeas coram iustit: nostris etc. sub sigillo tuo et per quatuor legales milites vel homines ex illis qui recordo illi interfuerunt. Et habeas ibi etc., Y.