[001] Quæro an procedere debeat assisa et teneat breve prius impetratum, [002] vel si antequam nupserit disseisita fuerit et post mortem villani [003] impetraverit, tenebit utrumque breve et procedent assisæ quia pervenerunt [004] in eum casum a quo incipere potuerunt. Sed in prædictis casibus [005] semper videndum erit de statu villani, utrum fuerit sub potestate domini [006] constitutus vel extra in9 statu libero, secundum quod superius satis [007] dictum est. Item excipi10 poterit contra mulierem querentem ratione [008] adiuncti, scilicet viri sui quamvis liberi,11 ut si simul disseisiti fuerint de [009] iure uxoris ambo simul12 recuperabunt et neuter sine alio, vir non sine [010] uxore quia agitur de iure uxoris, nec uxor sine viro quia vir est caput [011] uxoris et eam defendere debet. Aliud autem dicendum est de iure viri [012] quia hereditas viri non tangit uxorem, sive uxor villana fuerit et in villenagio [013] constituta sive non. Item esto quod vir dederit aliquid de hereditate [014] uxoris et talem in seisinam posuerit, uxor per se assisam non habebit [015] sine viro, simul autem13 non, quia si simul agant et petant per assisam, [016] obstabit factum et donatio viri, et ita cadit assisa, nec recuperabit [017] f.202b] uxor umquam in vita viri sui. Competit tamen ei remedium [018] post mortem viri sui per breve de ingressu, cui contradicere non potuit [019] etcetera. Eodem modo si uxor de re propria donationem fecerit in vita [020] viri sui, ambo assisam portare non poterunt simul nec quilibet per se. [021] Alia igitur actione opus erit viro etiam in vita uxoris. Item esto quod vir [022] et uxor simul disseisiti simul impetraverint assisam, et uxor moriatur [023] ante captionem assisæ, cadit omnino breve et assisa, sed si vir moriatur [024] ante captionem assisæ, cadit breve sicut in primo casu, nec ipsa iterum [025] agere poterit per se quia simul fuerunt disseisiti et simul deberent14 [026] restitui. Consulitur tamen uxori per breve de ingressu, scilicet in quem [027] non habet ingressum nisi per disseisinam quam fecit ei et prædicto viro15 [028] suo, et unde assisa novæ disseisinæ arramiata fuit et visus terræ etcetera, [029] et remansit assisa capienda per mortem prædicti talis viri sui: vel etiam [030] sine clausula prædicta, licet numquam in vita viri sui impetratum esset, [031] quia negligentia viri sui non debet ei imputari licet vir suus tempestive [032] sibi perquisivisse potuisset. <Idem erit si datum fuerit tenementum [033] aliquod tam viro quam uxori ad vitam uxoris, liberum tenementum non [034] erit viri sed uxoris, et ideo illud idem16 breve fiet17 in hoc casu.> Item [035] esto quod mulier vacua18 dum fuit sui iuris sine viro disseisita assisam [036] perquisiverit, et ante captionem assisæ nupserit, cadit breve sed non [037] assisa. Formabitur enim aliud breve sub nomine suo et sub nomine viri [038] sui quod tale erit.