Bracton: Thorne Edition: Latin. Volume 2, Page 409

Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Volume 2, Page 409

Next

Go to Volume: Page:

[001] quo⁵⁵ casu⁵⁶ videndum erit a iustitiariis si ibi sit mahemium vel non. Si autem
[002] adiudicetur mahemium, tunc aufertur appellato electio defendendi se per
[003] corpus vel per patriam, quia in hoc casu de necessitate artabitur appellatus
[004] ad defendendum se per patriam. Aufertur etiam⁵⁷ quandoque patria propter
[005] cognitionem appellati, ut si forte factum cognoverit coram aliquibus qui
[006] f.145] habent recordum, sicut esse poterit si aliquis alium castraverit et
[007] forte cognoverit se esse seisitum de testiculis, factum ulterius dedicere non
[008] poterit contra eorum recordum.

Iudicandæ sunt plagæ ut si sit ibi mahemium.

[010] SI autem mahemium adiudicatum non fuerit, procedatur contra appellatum
[011] sicut superius de pace et plagis. Excipitur quandoque contra huiusmodi
[012] appellum per generales exceptiones ut supra, ut si appellans non
[013] fecerit sectam sufficientem, vel si numquam fuit¹ prosecutus ante iter iustitiariorum,
[014] vel si nullam plagam² ostendit coronatoribus, vel non nisi ruffluram
[015] vel brusuram, orbes ictus cum baculo et non armo moluto. Item propter
[016] variationem, ut si modo³ appellaverit quis de pace domini regis, et modo
[017] de pace vicecomitis. Item si primo de pace vicecomitis et postea de pace
[018] domini regis. Item si primo unum de facto et postea eundem de forcia, vel
[019] e contrario. Item si primo unum de una plaga et postea eundem de alia.
[020] Item si de una plaga de⁴ uno loco corporis et postea de eadem in alio loco.
[021] Item si de plaga primo cum gladio et postea coram iustitiariis quod⁵ bisacuta.
[022] Item si minori crimine appellatus sit quis et maiori, excipi poterit in
[023] minori donec maius terminetur, secundum quod excipi poterit in actione
[024] criminali et civili, quia semper terminabitur prius criminalis quam civilis.
[025] Item non omnis plaga facit appellum, quia parvitas plagæ ut prædictum
[026] est declinat⁶ appellum, et hoc relinquitur discretioni iustitiariorum, dum
[027] tamen si in capite facta fuerit sufficit si attigerit usque ad os profunditas, et
[028] in quocumque⁷ alio membro. Si autem os frangatur, quod de facili perpendi
[029] poterit per renoduram, vel testa capitis frangatur, ita quod extrahantur
[030] ossa vel scherda⁸ magna levetur, declinabitur et cadet duellum propter
[031] mahemium.

Quid dici debeat mahemium.

[033] MAHEMIUM vero dici poterit ubi aliquis in aliqua parte sui corporis effectus
[034] sit inutilis ad pugnandum, et maxime per illum quem appellat, ut si ossa
[035] extrahantur a capite et scherda magna levetur ut prædictum est. Item si os
[036] frangatur, vel pes, vel manus, vel digitus, vel articulus pedis vel manus,

Notes

55-56. qua causa, MG, CM.

57. et, OB, MA, MB.

1. fuerit, MSS. var.

2. Om., MG, CM.

3. primo, V, CE; non, OB, MA, MB.

4. Om., V, MG.

5. cum, V, MG, CM, OC, MB.

6. declinet, MG, CM, OC.

7. quolibet, OB, MA, MB, CE.

8. scherda, scerda, seherda, cheda, screrda, skerda, MSS.