Bracton: Thorne Edition: Latin. Volume 2, Page 373

Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Volume 2, Page 373

Next

Go to Volume: Page:

[001] quis se defenderit licite, recipi debet ad gratiam et ad pacem sine²³ difficultate,
[002] gratia tamen principis comitante.

Item nulla omnino causa.

[004] ITEM in casu ubi nulla subest causa, licet tamen utlagaria sit iusta et rite
[005] facta, recipi debet quis ad pacem de gratia et sine difficultate et aliquantulum
[006] de iure.²⁴ Cum autem utlagaria ipso iure nulla eo quod contra legem
[007] terræ et consuetudinem regni promulgata, sive subfuerit causa vera vel
[008] præsumptiva sive omnino nulla, secundum quod perpendi poterit ex præmissis,
[009] talis de iure recipi debet ad gratiam et de iure ad omnia restitui ac
[010] si non esset ab initio utlagatus.²⁵

Non restituitur quis nisi tantum ad pacem.

[012] IN omnibus vero casibus prædictis qualiscumque²⁶ fuerit causa, cum utlagatio
[013] rite facta sit et secundum legem terræ, non restituitur quis nisi tantum
[014] ad pacem, quod ire possit et redire et de novo contrahere. Non enim poterit
[015] id²⁷ quod per utlagariam fuit²⁸ dissolutum per inlagariam coniungi sine
[016] nova voluntate eorum qui prius contraxerunt. Non enim poterit rex gratiam
[017] facere cum iniuria et²⁹ damno aliorum. Poterit quidem dare quod suum
[018] est, hoc est pacem suam, quam utlagatus amisit propter fugam et suam
[019] contumaciam, quod autem³⁰ alienum est dare non potest per suam gratiam.
[020] <Cum appellatus fugerit et appellans rite prosecutus³¹ fuerit³² usque ad
[021] utlagationem, præsumitur vehementer propter sectam et propter fugam
[022] quod appellatus culpabilis sit, et huic præsumptioni standum erit semper
[023] quod appellatus non poterit³³ restitui³⁴ nisi ad pacem tantum, et quod omnia
[024] amittit donec probetur³⁵ contrarium,³⁶ scilicet quod factum nullum sit, quod
[025] bene fieri poterit, ut si ille qui interfici debuit post utlagationem producatur
[026] vivus. Et quo³⁷ casu³⁸ utlagatus restituetur³⁹ ad omnia quia factum nullum,
[027] et unde talis vera probatio vincit præsumptionem. Si autem utlagatus ante
[028] moriatur, forisfacit omnia⁴⁰ suis heredibus nisi de consilio et gratia aliud
[029] fiat.>

Item iuste utlagatus et rite non restituitur nisi tantum ad pacem quod ire possit et redire et pacem habere, et ad actiones restitui non potest nec ad alia, quia est quasi infans modo genitus et homo quasi modo genitus.

[031] ITEM non⁴¹ poterit inlagaria⁴² restituere ad actiones et obligationes præ-

Notes

23. hoc sine, MG, CM.

24. iure si nulla causa sit sed infortunium sine felonia, V, MG, CM, OC.

25. Om., OB, MA, MB.

26. qualitercumque, OC, CM.

27. idem, MG, CM, OC.

28. fuerit, MG, CM, LA, Y, MC.

29. Om., OB, MB.

30. enim, MG, CM, OC.

31. persecutus, MG, LA, MC.

32. Om., OB, MA, MB.

33. potest, V, CE, Y; potuit, CM.

34. non restitui (non) debet nisi, MA, MB; non restituitur nisi, OB.

35. Om., OB, MA, MB.

36. in contrarium, MG, CM, OC.

39. restituatur, V, MG; restituet, OA.

37-38. qua causa, MG, CM.

40. ad omnia, MG, CM, OC.

41. Om., OB, MA.

42. inlagatum, OB, MB, LA, Y; inlagatus, MC, MG.