Bracton: Thorne Edition: Latin. Volume 2, Page 341

Harvard Law School Library

Bracton Online -- Latin

Volume 2, Page 341

Next

Go to Volume: Page:

[001] motu dolore animi, se et sua liberando⁴⁹ cum aliter evadere non posset, non⁵⁰
[002] tenetur ad pœnam homicidii. Casu, sicut per infortunium, cum aliquis proicit
[003] lapidem⁵¹ ad avem vel animal⁵² et alius transiens ex insperato percutitur⁵³
[004] et moritur, vel si quis arborem inciderit, et per casum arboris aliquis
[005] opprimatur, et huiusmodi. Sed hic erit distinguendum utrum quis dederit
[006] operam rei licitæ vel illicitæ. Si illicitæ, ut si lapidem proiciebat quis⁵⁴ versus
[007] locum per quem consueverunt homines transitum facere, vel dum insequitur
[008] quis equum vel bovem, et aliquis a bove vel equo percussus fuerit, et
[009] f.121] huiusmodi, hic imputatur ei. Si vero licitæ rei operam dabat, ut si
[010] magister causa disciplinæ discipulum verberat, vel si cum quis deponebat
[011] fænum de curru, vel arborem incidebat, et huiusmodi, hic¹ si adhibuit diligentiam
[012] quam potuit, scilicet respiciendo² et proclamando, sed non nimis³
[013] tarde vel dimisse,⁴ sed⁵ tempore congruo et alte,⁶ et ita quod si⁷ aliquis⁸ ibi
[014] erat vel illuc veniebat posset aufugere⁹ et¹⁰ sibi præcavere, vel magister non
[015] excedendo modum in verberando discipulum, non imputatur ei. Sed¹¹ si
[016] dabat operam rei licitæ et non adhibuit diligentiam debitam,¹² imputabitur
[017] ei.¹³ Voluntate, ut si quis ex certa scientia et in assultu præmeditato,¹⁴
[018] ira¹⁵ vel odio vel causa lucri, nequiter et in felonia et¹⁶ contra pacem domini
[019] regis aliquem interfecerit. Et fit aliquando huiusmodi homicidium pluribus
[020] astantibus et videntibus, aliquando vero clanculo¹⁷ et nemine¹⁸ vidente, ita
[021] quod sciri non possit quis sit occisor, et huiusmodi homicidium dici poterit
[022] murdrum, secundum quod inferius dicetur. Pœna vero homicidii duplex,¹⁹
[023] spiritualis videlicet et corporalis. Spiritualis tollitur per pænitentiam.²⁰ Et
[024] occidit quis alium dupliciter, quandoque lingua, quandoque facto. Lingua,
[025] ut si quis dissuadet et sic dissuadendo retrahit aliquem a bono proposito
[026] volentem alium liberare a morte, et sic quodam modo indirecte facit quis
[027] homicidium. Pœna vero homicidii commissi facto variatur. Pro homicidio
[028] vero iustitiæ iusta et recta intentione facto, non est aliqua pœna infligenda.
[029] Si sit aliquis qui mulierem prægnantem percusserit vel ei venenum dederit,
[030] per quod fecerit abortivum, si puerperium iam formatum vel animatum
[031] fuerit, et maxime si²¹ animatum, facit homicidium. Possunt etiam esse
[032] plures culpabiles de homicidio sicut unus, ut²² si plures rixati fuerint inter

Notes

49. deliberando, LA, Y, MC.

50. nec, MG, CM.

51. Om., OB, MA.

52. aliud animal, LA, Y, MC; aliter, MG, CM, OC.

53. concutitur, MG, CM.

54. Om., LA.

1. hoc, MG, CM; licet, OC.

2. recipiendo, OA, OB, OC, MA, MB, MG, CM, LA.

3. nihil, MG, CM.

4. remisse, LA, Y, MC.

5. si, MG, CM, OC.

6. alto, CE, OC, MG; alito, CM.

7-8. aliquid, OB, MA, MB; si aliquid, CE.

9. effugere, LA, Y, MC; aut fugere, OA, CE, CM, OB, MA; aut fugeret, MB.

10. aut, OB, MA, MB.

11-13. Om., OB, MA, MB, CE, Y.

12. Om., MG, CM, OC.

14. meditato, MG, CM; præmeditatur, OC.

15. Om., OB, MA, MB.

16. Om., OB, MA, MB.

17-18. clam nemine, LA, Y; clamdestino et nemine, MG, OC, CM (c-tine).

19. duplex est, V, Y, MB.

20. patientiam et pœnitentiam, V; inpotentiam, OB, MA, MB; smam., LA.

21. Om., OB, MA, MB, CE.

22. Om., OB, MA, MB, CE.