[001] perceptum fuerit, convertatur in commodum ipsius qui infra ætatem fuerit, [002] secundum dispositionem et provisionem parentum contra dedecus ei factum. [003] Si autem fuerit quatuordecim annorum et ultra, quod consentire possit, [004] et tali maritagio consenserit, nulla pœna subsequatur. Si quis heres [005] cuiuscumque ætatis fuerit pro domino suo se maritare noluerit, non compellatur [006] hoc facere contra voluntatem suam. Sed cum ad ætatem pervenerit, [007] domino suo satisfaciat de tanto quantum dominus suus percipere43 posset44 [008] ab aliquo pro maritagio antequam terram suam recipiat, et sive voluerit se [009] maritare sive non prædictus heres, quia maritagium eius qui fuerit infra [010] ætatem mero iure pertinet ad dominum feodi.
De donationibus propter nuptias ob causam dotis et de constitutione dotis.
[012] f.92] QUONIAM utile est mulieres esse dotatas multis de causis, adquiruntur [013] enim eis cum fuerint maritandæ rerum dominia ex causa donationis, [014] ut cum femina fuerit maritanda, fit ei donatio a viro suo multis modis [015] propter nuptias de re propria viri, vel de re patris vel matris, fratris vel [016] sororis, vel alterius amici, de eorum consensu et voluntate: quæ quidem [017] donatio dicitur dos, et quæ quidem perfecta esse non potest ante mortem [018] viri, nec quamvis in vita viri possit constitui, tamen ante mortem suam non [019] poterit assignari. Imprimis igitur videndum1 quid sit dos, et quæ sit dos [020] rationabilis, et quis possit dotem constituere, et cui. Item quando, et ubi, [021] et de qua re, et quantum. Item quis possit dotem assignare, et quando, et [022] infra quod tempus, et ubi assignetur, quæ competat actio mulieri ad dotem [023] suam consequendam.
Quid sit dos.
[025] ET sciendum quod dos est id quod liber homo dat sponsæ suæ2 ad ostium [026] ecclesiæ propter onus matrimonii et nuptias futuras, ad3 sustentationem [027] uxoris et4 educationem liberorum cum fuerint procreati, si vir præmoriatur.
Quid sit rationabilis dos.
[029] RATIONABILIS autem5 dos est cuiuslibet mulieris de quocumque tenemento [030] tertia pars omnium terrarum et tenementorum quæ vir suus tenuit in [031] dominico suo, et ita in feodo quod eam inde dotare poterit die quo eam [032] desponsavit.6
Quis possit dotem constituere.
[034] ITEM quis possit dotem constituere? Et sciendum quod tam minor quam [035] maior masculus. Cui? Uxori tam maiori quam minori. Poterit enim ille qui [036] infra ætatem est uxorem suam dotare quamvis existentem infra ætatem, [037] dum tamen possit dotem promereri, et virum sustinere, et quamvis vir
Volume 2, Page 265
Next