[001] ante latam sententiam, non minus habeantur legitimi, et quod in bona [002] paterna hereditario iure succedant, et de parentum facultatibus nutriantur.
Qualiter illegitimi legitimantur.
[004] SEQUITUR videre qualiter illegitimi legitimantur. Et sciendum quod si quis [005] naturales habuerit filios de aliqua et postea cum eadem contraxerit, filii [006] iam nati per matrimonium subsequens legitimantur, et ad omnes actus [007] legitimos idonei reputantur. Sed non nisi ad ea quæ pertinent ad sacerdotium. [008] Ad ea vero quæ pertinent ad regnum non sunt legitimi, nec heredes [009] iudicantur quod parentibus succedere possint,11 propter consuetudinem [010] regni quod se habet in contrarium. Spurii vero qui ex damnato coitu procreantur [011] a talibus inter quos matrimonium esse non posset omni prorsus [012] f.63b] beneficio excluduntur. Legitimantur etiam quandoque quasi per [013] adoptionem de consensu et voluntate parentum: ut si uxor alicuius de alio [014] conceperit quam de viro suo, et licet de hoc constiterit in veritate, si vir [015] ipsum in domo sua susceperit et advocaverit et nutriverit ut filium, erit [016] heres et12 legitimus: vel si expresse non advocaverit, dum tamen illum non [017] amoverit, sive vir omnino ignoraverit vel sciverit vel dubitaverit, talis legitimus [018] et heres iudicabitur eo quod nascitur13 ex14 uxore, dum tamen præsumi [019] possit quod potuit ipsum genuisse. Et illud idem dici poterit de partu [020] supposito, et sic quandoque communis opinio præfertur veritate.
De præsumptionibus quod partus debeat esse legitimus eo quod nascitur ex uxore.
[022] SI autem violenta præsumptio se faciat in contrarium in prædictis casibus, [023] ut ecce maritus probatur propter aliquam gravem15 infirmitatem vel frigiditatem [024] vel aliquam16 impotentiam coeundi, per multum tempus non concubuisse [025] cum uxore, vel si probetur quod extra regnum vel provinciam per [026] biennium et ultra longe extiterit, et17 quod vehementer præsumi possit quod [027] ad uxorem accessum habere non potuit, et cum redierit uxorem18 prægnantem [028] invenerit vel19 parvulum habentem anniculum, sive talem advocaverit [029] et nutriverit vel non, erit talis filius non immerito a successione repellendus, [030] quia talis filius nec heres esse poterit. Sed vice versa ubi vir [031] sanus fuerit et incolumis, et semper steterit cum uxore in provincia in [032] una domo et lecto uno, sive partus conceptus fuerit ab alio vel suppositus, [033] et ipse eum nutriverit et habuerit pro filio, vel etiam ipsum deadvocaverit [034] et20 amoverit, si postea ipsum recognoverit ad filium coram viris fide dignis [035] qui hoc probaverint si opus fuerit, ulterius deadvocare non poterit,21 [036] sed22 erit filius legitimus et heres. Et de hac materia inveniri poterit de